Uzeyr'i aramak (1).

 

"وَقَالَتِ الْيَهُودُ عُزَيْرٌ ابْنُ اللَّهِ وَقَالَتِ النَّصَارَى الْمَسِيحُ ابْنُ اللَّهِ "

       Kur’ân-ı Kerîm’de sadece bir yerde Tevbe sûresinde (9/30) bahsi geçen Üzeyir’in (Uzeyr) kimliği tartışmalıdır. İslâm kaynaklarında açıkça ifade edilmemekle birlikte müslüman âlimlerin çoğunun Üzeyir’i yahudi geleneğindeki Ezrâ ile özdeşleştirdiği görülmektedir.

Yahudiler arasında Ezra’nın ("Ezra" veya "Azrâ" veya "عَزْرَا") Allah’ın oğlu olarak yüceltildiğine ilişkin Yahudi kaynaklarında herhangi bir bilgi yoktur.

 Geleneksel Yahudi inancında da böyle bir inancın işareti görülmemektedir. Yahudiler bu nedenle Kur’an’ın bu ayetini Yahudilere bir iftira olarak değerlendirirler. O halde durum nasıl izah edilecektir?

Uzeyr Kimdir?

Etimolojik Arayış;

 Uzeyr(عُزَيْرٌ)’e benzer adlandırmalar;

 "Uzeyr" (عُزَيْرٌ) veya "AZaRYâ" veya "عَزَرْيَا"

 "Uzeyr" (عُزَيْرٌ) veye "Azrâ” veya "عَزْرَا"

Kelimenin semitik kökü (עָזַר) (ܥܙܪ), (عذر)'dir.

 “Tanrı'nın Ruhu Odet oğlu Azarya (ועזריהו)'nın üzerine indi.” (Tevrât, İkinci Tarihler: 15:1).

“عَزَرْيَا” ve “عُزَيْرٌ” birbirine çok yakındır. Azarya “Yah/Yahve yardım etti” (עָזַר+יָהּ) anlamındadır. Yahudi tarihinde Azarya’ya da “Allah oğlu” dendiği bilinmemektedir.

Benzeşenleri Arayış:

 Uzeyr’i bulmak için İsa ile arasında bir benzerlikten yola çıkabilir miyiz?

 İsa’nın Yukarı (göğe) alınması;

“Rab İsa, onlara bu sözleri söyledikten sonra göğe alındı ve Tanrı'nın sağında oturdu.” (Markos’a Göre İncîl: 16:19).

 “İsa onları kentin dışına, Beytanya'nın yakınlarına kadar götürdü. Ellerini kaldırarak onları kutsadı (50). Ve onları kutsarken yanlarından ayrıldı, göğe alındı (51).” (Luka’ya Göre İncîl: 24:50,51). 

 “Ey Teofilos, İlk kitabımda İsa'nın yapıp öğretmeye başladığı her şeyi, seçmiş olduğu elçilere Kutsal Ruh aracılığıyla buyruklar verip yukarı alındığı güne dek olanları yazmıştım. ” (İncîl, İşler: 1:1).

 “İsa bunları söyledikten sonra, onların gözleri önünde yukarı alındı. Bir bulut O'nu alıp gözlerinin önünden uzaklaştırdı.” (İncîl, İşler: 1:9).

 “İman sayesinde Hanok/ أَخْنُوخُ ölümü tatmamak üzere yukarı alındı. Kimse onu bulamadı, çünkü Tanrı onu yukarı almıştı. Yukarı alınmadan önce Tanrı'yı hoşnut eden biri olduğuna tanıklık edildi” (İncil: İbranilere Mektub: 11:5).

 Tevrât’ta bu pasajı onaylar;

 “Hanok 65 yaşındayken oğlu Metuşelah doğdu. Metuşelah'ın doğumundan sonra Hanok 300 yıl Tanrı yolunda yürüdü. Başka oğulları, kızları oldu. Hanok toplam 365 yıl yaşadı. Tanrı yolunda yürüdü, sonra ortadan kayboldu; çünkü Tanrı onu yanına almıştı” (Tevrat: Yaradılış: 5:21-24). 

“Yeryüzünde Hanok'a eşit olan kimse yaratılmamıştır, Çünkü kendisi göğe alınmıştır.” (Sirak, 49:14).

 Hanok dışında İlyas’ında göğe alındığı yazılıdır;

 “Onlar yürüyüp konuşurlarken, ansızın ateşten bir atlı araba göründü, onları birbirinden ayırdı. İlyas kasırgayla göklere alındı.” (Tevrât, 2.Krallar: 2:11).

Yukarıda alıntı yaptığımız metinler “Hanok”u öne çıkarmaktadır.

 Sonuç Bir

Hanok İle İsa arasında “Yukarı (göğe) alınma” konusunda benzerlik vardır.

 

Hanok kitabı ile İncîller karşılaştırıldığında “Hanok”, “İsa” gibi İnsânoğlu olarak adlandırılmakla birlikte, her ikiside yargılama yetkisine sahip gözükmektedir;

 “ İnsanoğlu’nun Hikayesi” Enok 2. Kitap (s.65),

 “İnsanoğlu Ruhların Tanrısı’nın önüne çağrıldı” (s.77),

 “Ruhların Tanrısı ve onun Mesih’ini inkar ettiler” (s.78),

 “Seçilmiş olan Ruhların Tanrısı’nın önünde duruyor. Onun ihtişamı ebedidir ve gücü tüm nesiller boyunca devam eder” (s.79),

 “O gizli şeyleri yargılayacak ve kimse onun önünde tek kelime yalan söyleyemeyecek. Çünkü o kendi iradesiyle Ruhların Tanrısı’nın önünde seçilmiş Olan’dır”(s.79).

 

“Sonsuza kadar bu İnsanoğlu’yla birlikte kalacak, yiyecekler, yatacaklar ve kalkacaklar” s. 94,

 “İnsanoğlu” (s.96),

    "İnsanoğlu’nun adı onlara bildirildiğinden beri sevinçleri büyüktü (37) ve onu kutsadılar, onurlandırdılar, yücelttiler (38) İnsanoğlu şanlı tahtına oturdu. Tüm yargı ona verildi ve o da tüm günahkârların ve insanlığı saptıranları yok edilmesini ve dünya üzerinden silinmesini sağladı. Zincirlerle bağlanacaklar (39) (s. 104),       

         “… Ruhların Tanrısı’nın önünde İnsanoğlu’nun sözü kudretli olacak” s. 105,

“Sonra İnsanoğlu’nun adı dünyada yaşayanların seviyesinden Ruhların Tanrısı’nın seviyesine yükseltildi (1) Evet, ruh arabasıyla göğe yükseltildi ve insanlar arasında aslı kayboldu(2)” s. 105,

  Daha fazlası için bak. Peygamber Enok’un Kitabı (Temmuz Birinci Basım 2011) Çev.:Günyüz Keskin, İstanbul, Hermes Yayınları).

İsa için “ابْنُ الإِنْسَانِ” İnsanoğlu: 33 Kez İncillerde, 1 Kez İbranilere Mektub’ta geçmektedir;

“Ne var ki, İnsanoğlu'nun yeryüzünde günahları bağışlama yetkisine sahip olduğunu bilesiniz diye..." Sonra felçliye, “Kalk, yatağını topla, evine git!” dedi” (İncil Matta’ya Göre: 9:6, Markos’a Göre: 2:10, Luka’ya Göre: 5:24).

“Çünkü İnsanoğlu Şabat Günü'nün de Rabbi'dir” (İncil Natta’ya Göre: 12:8).

“İnsanoğlu meleklerini gönderecek, onlar da insanları günaha düşüren her şeyi, kötülük yapan herkesi O'nun egemenliğinden toplayıp kızgın fırına atacaklar. Orada ağlayış ve diş gıcırtısı olacaktır” (İncil Matta’ya Göre: 13:41).

 “İnsanoğlu, Babası'nın görkemi içinde melekleriyle gelecek ve herkese, yaptığının karşılığını verecektir” (İncil Matta’ya Göre: 16:27, biraz farkla Markos’a Göre: 8:38, Luka’ya Göre: 9:26).

“İsa onlara, “Size doğrusunu söyleyeyim” dedi, "Her şey yenilendiğinde, İnsanoğlu görkemli tahtına oturduğunda, siz, evet ardımdan gelen sizler, on iki tahta oturup İsrail'in on iki oymağını yargılayacaksınız.” (İncil Matta’ya Göre: 19:28).

“O zaman İnsanoğlu'nun bulutlar içinde büyük güç ve görkemle geldiğini görecekler” (İncil Markos’a Göre: 13:26, Luka’ya Göre: 21:27).

“Ne var ki, bundan böyle İnsanoğlu, kudretli Tanrı'nın sağında oturacaktır” (İncil Luka’ya Göre: 22:69).

“Gökten inmiş olan İnsanoğlu 'ndan başka hiç kimse göğe çıkmamıştır” (İncil Yuhanna’ya Göre: 3:13).

“O'na yargılama yetkisini de verdi. Çünkü O İnsanoğlu'dur” (İncil Yuhanna’ya Göre: 5:27).

Sonuç İki

İsa ve Hanok “İnsanoğlu” olarak anılmaktadır ve yargılama yetkileri vardır.

Devam edecek....