(وَيَعُوقَ): 71:23 (𐩺𐩲𐩤)
Ya'uq, Sana ve MKRB
İbn Kelbi Ya’uq’un Sana’da olduğunun
bilgisini verir
Ya'ūq
يعوق : 𐩺𐩲𐩤
***
Mkrbn: 𐩣𐩫𐩧𐩨𐩬 (Tapınak, Sinagog) anlamındadır.
Ya’ûq Tapınağı: 𐩣𐩫𐩧𐩨𐩬 𐩽 𐩺𐩲𐩤 𐩽
İbn Kelbi’nin bahsettiği gibi, Sana’da bulunan, Ry 520 şeklinde tanımlanan bir yazıtı Gonzague Ryckmans, Sebetik olarak resimleyip, şöyle kopyalıyor.
Latinize şekli:
1 Ḥrm ʾwšk ḏ-Kbsyn w-ḏ-Wdnm w-ḏ-Bnnr w=
2 Smyṯʿ w-ḏ-Sdn ʾqwl ʾšʿbn Tnʿmm w-Wmʿ=
3 m w-Mdʾl w-Nymn w-ʾyṯʿn w-Ḥlmlm hqšb=
4 w mkrbn Yʿq b-hgr-hmw
Ḍlʿm l-mrʾ-hm=
5 w Rḥmnn bʿl smyn l-ḫmr-hmw w-ʾḥškt=
6 hw w-wld-hw Rḥmnn ḥyy ḥyw ṣdqm w=
7 mwt mwt ṣdqm w-l-ḫmr-hw Rḥmnn wld=
8 m ṣlḥm sbʾm l-sm-Rḥmnn w-hqšbw hw=
9 t mkrbn Yʿwq bn
mwṯr-hw ʿdy tfrʿ-hw w-mśwd-hw w-ʾsq=
10 f-hw wrḫ-hw ḏ-Dʾwn ḏ-l-ḫryfn ḏ-l-ʾrbʿt w-sbʿy w-ḫms
mʾtm
“mkrbn Yʿwq“ “Tapınak ya'uq”
Bu yazıtta ilgi çeken “MKRB”
kelimesi..
𐩣𐩫𐩧𐩨:
“مكرب” mkrb “Macoraba” Ptolemy'nin Mekke'yi
koordinat olarak verdiği yerin ismiyle çok benzer...
“يعوق” Yeûq'la ilgili şöyle bir bilgi vardır;
Kinâne’nin veya Murâd kabilesinin taptığı, at şeklinde tasvir edilen Yeûk’un aslında Hz. Âdem’in çocuklarından biri veya Hz. Nûh öncesinde yaşamış sâlih bir kişi olduğu, ölümünden sonra şeytanın aldatmasıyla putlaştırıldığı belirtilmektedir. Yeûk’un Sebeli Kehlân’a ait bir put olduğu, daha sonra Benî Hemdân’a intikal ettiği de nakledilmektedir (Zemahşerî, VI, 218; Kurtubî, XVIII, 307; İbn Âşûr, XIV, 208-209). Hemdânîler ile Yemenliler’den onlara komşu olanların da bu puta taptıklarını belirten İbnü’l-Kelbî, Benî Hemdân’ın ve diğer Araplar’ın Yeûk kelimesini isim olarak kullanmadıklarını, herhangi bir şiirde de bu isme rastlamadığını belirtir (İbnü’l-Kelbî, s. 8). Ancak Yeûk adının zikredildiği şiirler mevcuttur (Fahd, s. 196). Yeûk diğer dört putla birlikte merkezî Arabistan’ın en eski putlarındandır; bunlar İslâm’ın gelişine kadar varlıklarını sürdürmüştür (a.g.e., a.y.). (T.D.V.İslam Ansiklopedisi, YEÛK, Ömer Faruk Harman, cilt: 43, sayfa: 508.)
Yani şöyle olabilir mi?
İbni Kelbi'nin söylediklerini tekrar hatırlayalım.
“{وَقَالُواْ} أي قال السادة والأغنياء؛ للضعفاء والفقراء {لاَ تَذَرُنَّ} لا تتركن {آلِهَتَكُمْ} التي تعبدونها {وَلاَ تَذَرُنَّ وَدّاً وَلاَ سُوَاعاً وَلاَ يَغُوثَ وَيَعُوقَ وَنَسْراً} هي أسماء أصنام كانوا يعبدونها؛ وكان «وداً» على صورة رجل، و «سواعاً» على صورة امرأة «ويغوث» على صورة أسد و «يعوق» على صورة فرس و «نسراً» على صورة نسر. لعنهم الله تعالى أنى يؤفكون {وَلاَ تَزِدِ الظَّالِمِينَ}” (كتاب الأصنام,ابن السائب الكلبي)
Adam, Kadın, Aslan (Başı), At... Babil'den beri bilinen bir At, kanatlı at...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder