İKİ ADEM OĞLU (5b) Çobanlar (Göçebeler) ve Çiftçiler (Yerleşikler).

 

 

“Tarihi çağlardaki Filistinli çoban ve göçmenler arasında yaşanan çatışmaların bir kaydı olarak anlatılan bu efsaneyi yorumlayan din bilginleri, Kain'in neden bir göçer çoban -dolayısıyla da barışçıl çiftçileri soyup öldürmeye meyilli olan- değil de bir çiftçi, Habil'in de neden bir çoban olduğunu açıklamakta başarısız olmuşlardır.” (İbrani Mitleri, Tekvin-Yaratılış Kitabı, Robert Graves-Raphael Patai, Çev.Uğur Akpur, Say, 1. baskı: Say Yayınları, 2009/141).

“KABİL'İN HABİL'i ÖLDÜRMESİ: Burada öldürme motifi mitolojik çağın içinde değildir, fakat sonunu izler. Tüm ilkel mitosların zamanlamasının tersinedir. Dahası, düşüş motifini yineleyecek bir yapıya dönüştürülmüştür. Toprak artık, gücünü Kabil'e vermez ve Kabil dünyada serseri olmak zorunda kalır. Bu, tarımsal mitosun ürettiği ritüel ölümün tam zıddı bir sonuçtur, Mitos, İbranilerin, ülkenin eski halklarını sürgün etmelerine göre uyarlanmıştır. Kabil çiftçidir, Habil çoban, Kenan ülkesi halkları tarımcıydılar, İbraniler koyun çobanı. İbrani tanrısı bu nedenle İkinciyi tercih eder, oysa öteki daha büyüktür. Gerçekten Tekvin kitabı boyunca, genç olanlardan yana, yaşlılar karşısında ısrarlı bir tercih vardır. Yalnız Kabil'e karşı Habil değil, fakat İshak'a karşı İsmail, Esav'ya karşı Yakup, Ruben’e karşı Yusuf, Dersin aranmasına gerek yok, ortada…

Bin yıl sonra, ataerkil çöl göçebeleri geldiler ve dünyadaki gibi cennetteki tüm yargıları da tersine çevirdiler” (Batı Mitolojisi, Tanrının Maskeleri, Çeviren Kudret Emiroğlu, 3. Baskı
İMGE, Kitabevi, 102-103).

Bu çatışmanın günümüzde örnekleri Afrika’da sıklıkla yaşanmaktadır. Bu örneklerin antik zamanlarda daha fazla yaşandığı tahmin edilebilir.

https://www.aa.com.tr/tr/dunya/nijeryada-cobanlarla-ciftcilerin-catismasi-binlerce-can-aldi/1191432

https://www.aa.com.tr/tr/dunya/cadin-guneyinde-cobanlarla-ciftcilerin-catismasinda-35-kisi-oldu/2148321#

https://www.timeturk.com/cad-in-guneyinde-cobanlarla-ciftciler-catisti-35-kisi-oldu/haber-1675338

Çoban-Çiftçi çatışmasının veya Göçebe-Yerleşik çatışmasının veya İbrani-Kenan çatışmasının ipuçlarının Tevrât’ta bulabilir miyiz?

Bunu deneyelim;

“Adem (אדם) karısı Havva ile yattı. Havva hamile kaldı ve Kayin (קין)'i doğurdu. "RAB'bin yardımıyla bir oğul dünyaya getirdim" dedi.” (4:1).

“Kayin karısıyla yattı. Karısı hamile kaldı ve Hanok (חנוך)'u doğurdu. ” (4:17).

“Hanok'tan İrad (עירד) oldu. İrad'tan Mehuyael (מחויאל) , Mehuyael'den Metuşael (מתושׁאל), Metuşael'den Lemek (למך) oldu. ” (4:18).

“Adem karısıyla yine yattı. Havva bir erkek çocuk doğurdu. "Tanrı Kayin'in öldürdüğü Habil'in yerine bana başka bir oğul bağışladı" diyerek çocuğa Şit (שׁת) adını verdi (25). Şit'in de bir oğlu oldu, adını Enoş (אנושׁ)  koydu.” (4:25,26).

Bir bölüm sonra verilen soy listesi karşılaştırıldığında ilginç bir sonuç çıkmaktadır,

“Adem  (אדם) 130 yaşındayken kendi suretinde, kendisine benzer bir oğlu oldu. Ona Şit (שׁת) adını verdi (3). Şit'in doğumundan sonra Adem 800 yıl daha yaşadı. Başka oğulları, kızları oldu (4). Adem toplam 930 yıl yaşadıktan sonra öldü (5). Şit 105 yaşındayken oğlu Enoş (אנושׁ) doğdu (6). Enoş'un doğumundan sonra Şit 807 yıl daha yaşadı. Başka oğulları, kızları oldu (7). Şit toplam 912 yıl yaşadıktan sonra öldü (8). Enoş 90 yaşındayken oğlu Kenan (קינן) doğdu (9). Kenan'ın doğumundan sonra Enoş 815 yıl daha yaşadı. Başka oğulları, kızları oldu (10). Enoş toplam 905 yıl yaşadıktan sonra öldü (11). Kenan 70 yaşındayken oğlu Mahalalel (מהללאל) doğdu (12). Mahalalel'in doğumundan sonra Kenan 840 yıl daha yaşadı. Başka oğulları, kızları oldu (13). Kenan toplam 910 yıl yaşadıktan sonra öldü (14). Mahalalel 65 yaşındayken oğlu Yered (ירד) doğdu (15). Yeret'in doğumundan sonra Mahalalel 830 yıl daha yaşadı. Başka oğulları, kızları oldu (16). Mahalalel toplam 895 yıl yaşadıktan sonra öldü (17). Yeret 162 yaşındayken oğlu Hanok (חנוך) doğdu (18). Hanok'un doğumundan sonra Yeret 800 yıl daha yaşadı. Başka oğulları, kızları oldu (19). Yeret toplam 962 yıl yaşadıktan sonra öldü (20). Hanok 65 yaşındayken oğlu Metuşelah (מתושׁאל) doğdu (21). Metuşelah'ın doğumundan sonra Hanok 300 yıl Tanrı yolunda yürüdü. Başka oğulları, kızları oldu (22). Hanok toplam 365 yıl yaşadı (23). Tanrı yolunda yürüdü, sonra ortadan kayboldu; çünkü Tanrı onu yanına almıştı (24). Metuşelah 187 yaşındayken oğlu Lemek (למך) doğdu (25).” (5:3-25).

         4. Bölüm                                                                         5. Bölüm

        1. Adem (אדם)                                                          1.  Adem  (אדם)        

        2. Kayin (קין)                                                           2. Şit (שׁת)

        3. Hanok (חנוך)                                                        3. Enoş (אנושׁ)  

        4.  İrad (עירד)                                                           4. Kenan (קינן)  

        5. Mehuyael (מחויאל)                                               5. Mahalalel (מהללאל)

        6. Metuşael (מתושׁאל)                                               6. Yered (ירד)            

        7. Lemek (למך)                                                         7. Hanok (חנוך)                

        8. Şit (שׁת)                                                                 8. Metuşelah (מתושׁאל)

        9. Enoş (אנושׁ)                                                           9. Lemek (למך)

 

Kayin ile Kenan, İrad ile Yered, Mehuyael ile Mahalalel arasından bir ilişki kurulabilir, bu durumda sanki Kayin, İbranilerin düşmanı “kenan-lıları” düşündürmekedir.

Luka’ya göre İncîl’de soy ağacından buna benzerdir;

“Kenan oğlu, Arpakşat oğlu, Sam oğlu, Nuh oğlu, Lemek oğlu, (36). Metuşelah oğlu, Hanok oğlu, Yeret oğlu, Mahalalel oğlu, Kenan oğlu, (37). Enoş oğlu, Şit oğlu, Adem oğlu, Tanrı Oğlu'ydu (38)”. (3:36-38).

En baştan sıralarsak;

Adem oğlu, Şit oğlu, Enoş oğlu, Kenan oğlu, Mahalalel oğlu, Yeret oğlu, Hanok oğlu, Metuşelah oğlu, Lemek oğlu.” Şeklinde Tevrât’ın 5. Bölümündeki sıralamayı teyit etmektedir. 4. Bölüm ise biraz karışıktır. Kenan Tevrât’ta olumlu anılan biri değildir. İbrani-Kenani çekişmesinin Tevrât’a sindiğini söylememiz yanlış olmasa gerek, Çoban (Göçebe) İbrani ve Çiftçi (Yerleşik) Kenani çekişme ve çatışmasının, siyasi nedenlere de dayandığı söylenebilir.