Yesrib (Medine) (1).

 

Yesrib (Medine)

“وَإِذْ قَالَتْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ يَاأَهْلَ يَثْرِبَ لَا مُقَامَ لَكُمْ فَارْجِعُوا وَيَسْتَأْذِنُ فَرِيقٌ مِنْهُمُ النَّبِيَّ يَقُولُونَ إِنَّ بُيُوتَنَا عَوْرَةٌ وَمَا هِيَ بِعَوْرَةٍ إِنْ يُرِيدُونَ إِلَّا فِرَارًا (13)” (33:13).

Bu yazıda ehl-i Yesrib (Medine)’in izini süreceğiz, Yesrib adının bilinen en eski kayıtları, “Nabonidus'un Harran Yazıtları”nda, “(𒅀𒀜𒊑𒁍) (ia-at-ri-bu /Iatribu/)” şeklinde okunmaktadır. (The Harran Inscriptions Of Nabonidus).

Yesrib, Güney Yazıtlarında Minâ/Ma’in (معين) 𐩺𐩻𐩧𐩨‎ (yṯrb) ve Sebê (سبأ) 𐩺𐩻𐩧𐩨‎ (yṯrb) şeklinde geçmektedir.

Nabonidus (نبونئید) (Akadça  𒀭𒀝𒉎𒌇) Babil'in son kralı, MÖ. 556 ve MÖ. 539 yılları arası hüküm sürmüştür.

 

 

“The Harran Inscriptions of Nabonidus”da bir bölüm var;

Yer isimleri sayıyor, şöyle okunmuş;

24. û-ru-uh (âlu)te-ma-a (âlu) da-da-(nu) (âlu) pa-dak-ku

25. (âlu)hi-ib-ra-a (âlu) iâ-di-hu u a-di (âlu) iâ-at-ri-bu

İngilizce çevirisi şöyle

24. (on) the road to Tema', Dadanu, Padakku[a],

25. Hibra, Iadihu, and as far as Iatribu

Arabça'ya dönüştürerek, biraz daha açık hale getirelim;

Te-ma-e: Taima- تيماء

Da-da-nu: Dedan- دادان

Pa-dak-ku: Fadak- فدك

Hi-ib-ra-a : Khybar- خيبر

Ia-di-hu: Yadi, Jadi, Wadi (?)

İa-at-ri-bu: Yathrib- يَثْرِب

C. J. Gadd’ın çözümleyip yayınladığı (Anatolian Studies Vol. 8 (1958), pp. 35-92 (74 pages) yazıta daha yakından bakalım; (Yazıtın detayları için bknz. http://www.jstor.com/stable/3642415)

 

 

Nabonidus Yazıtlarında “Yesrib” okunuşu doğruysa, ad olarak M.Ö. 540 tarihlenir. Adın olası daha öncesi vardır.

Nabonidus’un yazıtına göre adı geçen yerlerin konumları haritada gösterimi şöyledir;