Arim Seli ve Sed-i Mêrib (2)

 

Sebe’ ve Mêrib barajı

 سبأ: Sebê’

𐩪𐩨𐩱‎, שְׁבָא‎, Σάβα, ሳባ

“Sebê”, “yedi” veya “yemin” anlamına gelen bir kelime,

Tevrât’ta Sebê’ye işaret edilir;

“Kûş'un oğulları: Seva (סבא/سَبَا), Havila, Savta, Raama, Savteka. Raama'nın oğulları: Şeva (שׁבא/شَبَا), Dedan.” (Tevrât, Yaradılış: 10:7).

مأرب, سـدّ مَـأرِب‎ : Mê'rib (Mê'rib barajı).

 𐩣𐩧𐩨 / 𐩣𐩧𐩺𐩨

Merib veya Mê'rib veya Mê'arib Barajı antik Büyük Baraj.

Kadim Coğrafya Kitablarında Mê’rib ve Konum;

 

Cyrene Eratosthenes, Strabo Geogr., 16, 4, 2 (M.Ö. 3.yy): Μαρίαβα

 Strabo, Geogr. 16, 4, 19 (MÖ 1. yüzyıl): Μαρίαβα

 Yaşlı Mariba Pliny, Nat.. VI, 32, 155 (MS 1. yüzyıl): Mareliabata

 Claudius Ptolemy, Geogr. 6.7.37 (MS 2. yüzyıl): Μαράβα/Μαρά

 Ammianus Marcellinus, Res Gestae 23, 6, 47 (4. yüzyıl): Baraba

 

 

Gassaniler;

 GASANDES (Γασανδεῖς)/GASSÂNÎLER ve el-'ARİM

 

 

Agatharchides (MÖ 208) “Cassandreis”, “ Γασανδεῖς”

 

Diodorus(MÖ 90– MÖ 30)’ta “Gasandes”, “Κασσανιτῶν χώρα”

 

Ptolemy (M.S.100-170 )’de “Cassanitae”, “Γασάνδαι”

 

Diodorus ve Agatharchides, Arabistan'ın bu bölümünün ikliminin diğer bölümlerin ikliminden farklılığına dikkat çekiyor. Diodorus, “Bu ülke” diyor, “komşu bölgeler gibi kavrulmuyorlar, ancak genellikle yazları ılıman hale getiren kar yağışı ve serinletici sağnakların olduğu yumuşak ve kalın bulutlarla kaplıdır. Ülke her türlü meyveyi üretir ve oldukça zengindir.

Marib veya Ma'rib veya Ma'arib Barajı'nın antik Büyük Barajı, MÖ 1. Bin yılda Ma'rib , Arap Yarımadası'nın güneybatı kesiminde bulunan İslam öncesi bir krallık olan Sebe’ Krallığı'nın başkenti (Batı'da Sheba olarak bilinir ) olarak hizmet etti.

Bu krallık, Doğu'dan Batı'ya egzotik ürünler getiren baharat yolundaki konumu nedeniyle gelişti. Krallık, bu rotaya o kadar bağımlıydı ki, M.Ö. 6. yüzyılda karavanlar gelmeyi bıraktığında, yeni yollar sonucunda Sebe’ ekonomisi çöktü. Bununla birlikte, krallık, Himyerliler tarafından fethedildiği MS 3. Yüzyıla kadar var olmaya devam etti.

Geleneksel olarak Ma'rib Barajı'nın MÖ 8./7. yüzyılda yapıldığı söylenir. Bununla birlikte, barajın altındaki alanlardan birini kazıyan bir Alman arkeolojik ekibi, bu anıtın MÖ 2. Bin yılın başlangıcı ile MÖ 1. Bin yıl arasında bir kaç aşamadan geçtiğini ortaya koydu. Her halükarda Ma'rib barajı, halkı için su sağladığı için Sebe’ Krallığının hayatta kalması için şarttı.

 

الغسانيون: Gassânîler:

 

“Me’rib su seddinin yıkılmasından sonra Yemen’den göç ederek III. yüzyıl başlarında Suriye’ye yerleşen Gassânîler Kahtânîler’in Kehlân koluna mensuptur.”

 

Kur’an’ın betimlemeleri, Agatharchides ve Diodorus onaylıyor.

Seddin yıkılış tarihi, Kuzey’e göçler ayrı bir çalışmanın konusu olabilir.

Kur’an’ı Kerîm “سَـيْـل الـعَـرِم” ifadesiyle barajın su taşkını sonucu yıkıldığına vurgu yapar. (34:15-17).