TEMİRKAPIG (14).

 

TEMİRKAPIG 14.

“Korunaklı/barınaklı/Liman Çeşme”

“حَتَّى إِذَا بَلَغَ مَغْرِبَ الشَّمْسِ وَجَدَهَا تَغْرُبُ فِي عَيْنٍ حَمِئَةٍ” (86)

Kûrûş üzerinden yaptığımız yorumlarda ve yolculukta, Ege Denizi, Sardis, İzmir’e kadar gelmiştik.

“عَيْنٍ حَمِئَةٍ” ifadesi, üzerinde kelime tahlillerine girişilmesine rağmen ikna edici bir sonuca ulaşılamamıştır. Bu ifade üzerinde birçok tartışma günümüze kadar gelmiştir.

“عَيْن‎”

Kelimesi; Göze, pınar, kaynak, akarsu, çeşme şeklinde Türkçeye çevrilebilir.

Kelimenin Yunanca, Pers Dilinde karşılığı aşağıdaki gibidir;

 Eski Yunanlılar için Kísos (Κύσος) ve Kríni (Κρήνη) Pınar başı, Tsesmé (Τσεσμέ)

 Proto-Iranian *čášma, Proto-Indo-Iranian *čáćšma,  Sanskrit चाक्ष्म cākṣmá

Eski persçe “𐎨𐏁𐎠𐎶𐎴 (c-š-a-m-n /cašman-/)”

Avesta (cašman)”

“چشمه” Kaynak čšmk' /čašmag, چشم‎ (češm, “göz”) +‎ ـه‎ (-e)

Kûrûş’un İzmir’e kadar geldiğini belirtmiştik. İzmir’de “Çeşme” adıyla anılan bir ilçe vardır.

Antik çağda Cyssus adıyla anılan Çeşme’nin bugünkü adını denizcilerin su temin ettikleri “çeşme”’lerden aldığı sanılmaktadır. Çünkü Çeşme’nin en önemli özellikleri içme suyu ve limanıdır. Son derece korunaklı bir limana sahip Erythrai’nin Mısır, Kıbrıs ve batı ülkeleri ile ilişki kurduğu ve ticaretini geliştirdiği bilinmektedir. Ülkemizin başlıca turizm merkezlerinden biri olan, uluslararası bir üne sahip Çeşme ve töresinde halk, antik çağda İon birliğinden olan Erythrai’nin (Ildırı) kalıntıları ile iç içe yaşamaktadır.

Denizin içinden kaynayan sıcak termal suları, Ilıca Plajı’nı ve yöredeki diğer plajları büyük birer termal havuz haline getirir. Ilıca’daki büyük, küçük konaklama tesisleri, yoğun bir turist kapasitesinin ihtiyacını karşılayabilecek durumdadır. Ilıca’nın önemini arttıran en önemli özellik, termal olanaklarıdır. Birçok küçük, otel ve pansiyonlarda bile kaplıca suyu vardır.

 https://www.izmirdergisi.com/tr/turizm/deniz-kum-gunes/132-ilica-plaji

“عَيْنٍ حَمِئَةٍ” ile ilgili yorum yukarıda yazdıklarımızdan anlaşılacağı üzere İzmir “Çeşme” ile bağlantıdır.

Kûrûş’ın Batı Devlet Sınırlarının İzmir’e uzanması, kelimenin aynı şeyi işaret etmesi, Fenikelilerden bugüne “Çeşme”nin bir liman kenti olması büyük ihtimal bu ifadenin İzmir’in “Çeşme” ilçesine işaret ettiği yönündedir.