Yahyâ’nın Öyküsü (4). Sabit Noktalar

 

Sabit Noktalar:

Bu başlıkta üç sabit noktanın altını çizmek istiyoruz, Büyük Herod’un Ölümüyle ilişkilendirilen Ay tutulması, Quirinius Sayımı, Ankara Anıtında konu edinilen sayım.

Büyük Herod’un ölümü ve Ay tutulması

 “And that very night there was an eclipse of the moon.”

https://www.sefaria.org/The_Antiquities_of_the_Jews.17.6.4?lang=en&with=all&lang2=en

Josephus'ta Kral Herod'un Ay tutulmasından kısa bir süre sonra ve Yahudilerin baharda Fısıh Bayramı'ndan önce öldüğüne dair bir referans vardır.. Bu tutulma, Hirodes'in ölüm yılının hesaplanmasında önemli bir kronolojik ölçüt haline gelmiştir.

Purim Tutulması, MÖ 4

https://eclipse.gsfc.nasa.gov/5MCLEmap/-0099-0000/LE-0003-03-13P.gif  

Bu Yahudi takviminde Purim Tutulmasıdır;

Fast of Esther     Adar 13, 3757    March 12, 4 B.C.

Purim   Adar 14-15, 3757  March 13-14, 4 B.C.

Passover Sacrifice (Pesach)          Nisan 14, 3757       April 11, 4 B.C.

Karşılaştırma için bknz.

http://www.cgsf.org/dbeattie/calendar/?roman=-3

Nisan ayı Yahudi yılının ilk ayıdır.

Josephus, Hirodes'in bir bahar Fısıh Bayramı'ndan önce öldüğünü söylemiştir. MÖ 4, 13 Mart Fısıh'tan sadece bir ay öncedir. Bu Purime denk gelen bir tutulmadır.

 

Quirinius Sayımı;

 

Quirinius Sayımı, Suriye'nin Roma valisi Publius Sulpicius Quirinius tarafından MS 6'da doğrudan Roma egemenliğinin dayatılması üzerine Yahudiye’de yapılan bir nüfus sayımıdır. Luka İncili bunu İsa'nın doğumunu tarihlendirmek için kullanır, ancak aynı zamanda doğumu on yıl önce MÖ 4'te ölen " Yahudi Kralı Herod'un günlerine" yerleştirir. Luka, Quirinius'un nüfus sayımını Hirodes'in ölümüyle aynı kefeye koymuş gibi görünüyor, Luka tarafından yanlış tarihlendirme söz konusudur.

Quirinius’un Josephus, Suetonius, Yaşlı Pliny, Cassius Dio, Tacitus, Strabo ve Caesar Augustus'un kendisi de dahil olmak üzere çok sayıda antik yazar tarafından adı geçmektedir.

 

Quirinius'un mezar yazıtından bir parça

 

 

Ankara Anıtı:

 “VIII.

Beşinci konsüllüğümde, halktan ve Senato'dan aldığım buyruk üzerine, soyluların sayısını artırdım. Üç kez Senato seçimi yaptım. Altıncı konsüllüğümde, çalışma arkadaşım M. Agrippa ile bir nüfus sayımı yaptırdım. Kırk bir yıllık bir aradan sonra, lustrum yaptım. Bu lustrumda dört milyon altmış üç bin Romalı yurttaş sayıldı. İkinci kez C. Censorinus ile C. Asinius'un konsüllükleri sırasında, konsül yetkisiyle yalnız başıma bir lustrum yaptım. Bu ikinci lustrumda dört milyon iki yüz otuz üç bin Romalı yurttaş sayıldı. Üçüncü bir kez Sex. Pompeius ile Sex. Appuleius'un konsüllükleri sırasında, yine konsül yetkisiyle oğlum Tib. Caesarçalışma arkadaşım olduğu halde, lustrum yaptım. Bu üçüncü lustrumda dört milyon dokuz yüz otuz yedi bin Romalı yurttaş sayıldı. Yeni yasalar yaparak atalarımın eskiyerek uyulmaz duruma gelmiş olan birçok geleneğini yeniden canlandırdım. Kendim, bizden sonra gelecekler için öykünmeye değer birçok örnek bıraktım.”

Lustrum: Kefaret (günahların bağışlanması) için yapılan kurban töreni. Her dört yılda bir censor tarafından Roma halkı adına nüfus sayımı bittikten sonra yapılırdı. Bu törende öküz, koyun ya da dişi domuz kesilirdi. Nüfus sayımları, İ.Ö.28’de, İ.Ö. 8’de ve İ.Ö. 14’te yapıldı.”

 (Ankara Anıtı, Çeviren Hâmit Dereli, Cumhuriyet Dünya Klasikleri, Yayına Hazırlayan: Egemen Berköz 1999/19,20.)

 “Sonucu bakımından Roma'ya gelir sağlamaya yarayan bu sayımlardan, özellikle İÖ 8 tarihine rastlayan ve VIII. bölümde "ikinci bir kez..." diye belirtilen lustrum, ancak "Res gestae"den öğrenilmektedir” (Hamit Dereli, a.g.e, s.79)

Bknz.

http://ridvancelikoz.blogspot.com/2021/09/zekeriyyann-hikayesi-2.html