Qıble yönü namaz dışında mezar defin işleminde de önemlidir.
Mezar Yönleri:
“Kabir 100-150 cm. derinliğinde, kıble ile dik açı oluşturacak şekilde kazılır. Kabrin
tabanı boyunca ve kıble tarafında naaşın sığdırılabileceği büyüklükte bir
kısmın oyulması (lahit), toprağın doğrudan doğruya cenazenin üzerine atılmasını
önleyeceğinden daha güzel bulunmuş, toprağın çok sert veya yumuşak olması
sebebiyle buna imkân bulunamazsa cenazenin kabrin tabanında uzunlamasına
konmasının ve toprağın göçmesini önleyecek tedbirlerin alınmasının da yeterli
olacağı belirtilmiştir.”
“Yüzü kıble
tarafına çevrilerek sağ yanı üzere yatırılması gerekir. Öyle ki,
cenazenin bu şekilde yatırılmadığı sonradan farkedilse üzeri toprakla tamamen
örtülmedikçe açılarak düzeltilir.”
https://islamansiklopedisi.org.tr/defin
Mescid-i Nebevî:
“جنة البقيع”:
“Hz. Peygamber tarafından mezarlık
olarak kullanılmasına karar verilmeden önce Bakī‘ “garkad” adı verilen bir tür
çalılıkla kaplı bir yerdi. Resûl-i Ekrem ashabından vefat edenlerin
defnedilmesi için bir yer arayarak Bakī‘ mevkiini mezarlık olarak
kararlaştırdı.”
https://islamansiklopedisi.org.tr/cennetul-baki
“جنة المعلى”;
“Câhiliye devrinden bugüne kadar
Mekke mezarlığı olan ve Harem-i şerif’in yaklaşık 2 km. kuzeyinde Mescid-i Cin
yakında bulunan bu yer, İslâm öncesi kaynaklarda ve ilk devir İslâm
tarihlerinde Hacûn diye geçmektedir. Hz. Peygamber’in dedelerinden Kusay ile
Abdülmuttalib’in ve amcası Ebû Tâlib ile hanımı Hz. Hatice’nin Hacûn
Mezarlığı’na defnedilmiş oldukları bilinmektedir.”
https://islamansiklopedisi.org.tr/cennetul-mualla
Bab el-Rahmet mezarlığı (مقبرة باب الرحمة) Merhamet
Kapısı Mezarlığı, Harem-i Şerif'in (Tapınak Dağı) Doğu Duvarı boyunca yer
almaktadır. Mezarlıktaki bazı mezarların yedinci yüzyıla kadar uzandığına
inanılıyor.
Mescid-i Aksa'nın zemininden birkaç
basamak aşağıya inilen, yüksek bir binanın içerisinde bulunur. Yan yana bulunan
iki kapıdan oluşur ve kuzeydeki kapıya Tövbe Kapısı,
güneydeki kapıya ise Rahmet Kapısı denir.
Kapıların yükseklikleri 11.5 metredir
ve tarihçilerin ortak görüşlerine göre iki kapı da Emeviler döneminde inşa
edilmiştir.
Nimes, Güney Fransa:
Early Medieval Muslim Graves in
France: First Archaeological, Anthropological and Palaeogenomic Evidence
“The graves SP7080, SP7089 and SP9269
present a number of common and specific characteristics that were not recorded
in other medieval burials in this area. In each of the graves, the body, which
may have been wrapped, was directly placed into the pit on its right-hand side
facing southeast (in the direction of Mecca).”
https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0148583
Santa
Maria Parish Tower, Tauste (Zaragoza, Spain):
“Estimations calculated by
archaeologist D. Francisco Javier González Gutiérrez foresee an extension from
two to three acres for this cemetery, with about 4,500 burials. They appear as the Islamic rite: lying on the right side and
facing Mecca. The radiocarbon tests conducted by the CSIC provide a
dating from the early years of Islam arrival to the Ebro valley (year 714) until the eleventh century, covering almost
the four centuries of Muslim control in the region.”
Daha fazla bilgi için;
https://www.elpatiaz.es/iv-phase-islamic-necropolis-excavations/
“Church direction Upon further investigation, other important details were discovered. The head of the church is not oriented to the East, as was required in all medieval churches, but South-East, and this is the orientation of Muslim mosques.”
Bilgi için;
https://www.elpatiaz.es/infographic-design-of-santa-maria-tower/
yine bknz
https://www.elpatiaz.es/el-cementerio-islamico-de-tauste/
Qıble yönü için Mihrâb ve Qabirlerin
konuş şekli iki önemli belirtidir. Mihrâblarla ilgili Mescidlerde mihrâb duvarı
tespiti ve buna göre mescidlerin yönünün nereye baktığının Google haritayla
tespit edilemeyeceğini söylemiştik, qabirler içinde aynı şeyi söyleyebiliriz.
Hem mihrâb ve hem de qabirlerin konuş
şekli qıbleyi gösterecek şekilde düzenlenmiştir. Verdiğimiz örneklerin çoğu Ka’be
(الكعبة) yönünü göstermektedir. Yani Mekke’ye
bakmaktadır.
Çalışmamızda kazıların sonuçları, planlar
paylaşılmıştır.
Şunu söyleyebiliriz ilk yüzyıldan
itibaren kasıtlı veya siyasi olarak qıble yönünün Petra'ya çevrildiğiyle ilgili gerekçe yoktur, ciddi bir kanıtta
bulunmamaktadır.
İslamın tüm mezhebleri qıble konusunda
hem fikirdir. Aksini iddia eden herhangi bir görüşte bulunmamaktadır.
Buradan şu sonuca geliyorum
YanıtlaSilBirden fazla erken dönem mezarından Mekke'nin Kıble edinildigi ve Petra'nın herhangi bir İslamî merkez olmadığı sonucuna varılabilir.