Yahya(a)’ın hayatı İncîl’de: Müjde ve Doğumu: Luka’ya Göre:
1:1-25, 1:57,66, Hizmeti, işleri: Luka’ya Göre: 3:1-19, Matta’ya Göre: 3:1-12,
Markos’a Göre: 1:1-8, Yuhanna’ya Göre: 1:19-28, İsa(a) vaftizi: Luka’ya Göre:
3:21,22, Matta’ya Göre: 3:13-17, Markos’a Göre: 1:9-11, Elçilerin İşleri:
7:18-35, 7:26-28, Matta’ya Göre: 11:2-19, Çilesi: Luka’ya Göre: 3:19-20
“Bütün bunlar Şeria Irmağı'nın ötesinde bulunan Beytanya'da,
Yahya'nın vaftiz ettiği yerde oldu. (Yuhanna’ya
Göre İncîl: 1:28).
“Tekrar Şeria
Irmağı'nın karşı yakasına, Yahya'nın başlangıçta vaftiz ettiği yere
gitti ve orada kaldı (Yuhanna’ya Göre İncîl: 10:40).
“Yahya da
Salim yakınındaki Aynon'da
vaftiz ediyordu. Çünkü orada bol su vardı. İnsanlar gelip vaftiz
oluyorlardı.” (Yuhanna’ya
Göre İncîl: 3:23).
Şeria Nehri ya da Ürdün Nehri veyâ
Erden Nehri, Yardena (Ürdün), Mandenlerce (Sâbiîler) her vaftiz suyunun adı
olmuştur. Bu İncîl’deki konumla aynıdır. Tam olarak yeri bilinmese de İncîl ve Sâbiî
metinlerine göre Yahyâ’nın olası vaftiz ettiği konum şu şekilde olabilir;
Yahyâ’nın vaftiz ettiği bölge Hirodes Antipas’ın yönettiği bölgedir.
“Sezar Tiberius'un egemenliğinin on
beşinci yılıydı. Yahudiye'de Pontius Pilatus valilik yapıyordu. Celile'yi Hirodes, İtureya ve Trahonitis bölgesini (τετραρχουντος)
Hirodes'in kardeşi Filipus, Avilini'yi Lisanias yönetiyordu. ” (Luka’ya
Göre İncîl: 3:1).
“O günlerde İsa'yla ilgili haberleri
duyan bölge tetrarkı (τετραρχης) Hirodes, adamlarına, "Bu, Vaftizci Yahya'dır" dedi.
"Ölümden dirildi. Olağanüstü güçlerin onda etkin olmasının nedeni budur.” (Matta’ya
Göre İncîl: 14:1).
Paralarda görüldüğü gibi Luka ve
Matta “Tetrarşi”ye vurgu yapar. Markos Hirodes’i “Kral Hirodes” (βασιλευς
ηρωδης) olarak betimler doğrusu “kral değil”, “tetrark” olduğudur.
HPWΔΟΥ
TETPAXOY
Paralarda yer alan Celile denizi'nin
batı kıyılarında yer alan Tiberya kenti, Tiberius'un
onuruna Hirodes Antipas tarafından
isimlendirilmiştir.
Tiberya (Yunanca: Τιβεριάς İbranca: טבריה; Tverya; Arapça: طبرية; Ṭaberiyye, İngilizce: Tiberias), Şehir MS 20 yılında Herod Antipas tarafından kurulmuştur. Onun
başkentidir.
Yahyâ’nın öldürülmesinin
İncîl ve Josephus’a göre nedeni:
“Kutsal Yasa
ve peygamberlerin devri Yahya'nın zamanına dek sürdü. O zamandan bu yana
Tanrı'nın Egemenliği müjdeleniyor ve herkes oraya zorla girmeye çalışıyor” (Luka’ya
Göre İncîl: 16:16).
Yahyâ, Herod Antipas’ı Nebat kralı
IV. Aretas'ın kızı olan ilk karısını, kardeşi Hirodes
I. Filip'in karısı Herodiya ile evlenmek için boşadığı için alenen
eleştiriyordu (Mt 14 :1-5; Josephus Antik Eserler 18.5. 1).
Josephus bu olaya şöyle değinir;
“But Herodias, their sister, was
married to Herod [Philip], the son of Herod the Great, who
was born of Mariamne, the daughter of Simon the high priest, who had a
daughter, Salome; after whose birth Herodias took upon her to confound the laws
of our country, and divorced herself from her
husband while he was alive, and was married to Herod [Antipas], her husband's
brother by the father's side, he was tetrarch of Galilee; but her
daughter Salome was married to Philip, the son of Herod, and tetrarch of
Trachonitis; and as he died childless, Aristobulus, the son of Herod, the
brother of Agrippa, married her; ”
Yahyâ’nın Hirodes’in evliliğine Kutsal
Yasa gereği karşı çıktığı İncîl'de vurgulanır;
“Hirodes, kardeşi Filipus'un karısı Hirodiya yüzünden Yahya'yı tutuklatmış, bağlatıp zindana attırmıştı (3). Çünkü Yahya Hirodes'e, "O kadınla evlenmen Kutsal Yasa'ya aykırıdır" demişti (4)” (Matta’ya Göre İncîl: 14:3,4).
“Ne var ki bölgenin tetrarkı (τετραρχης) Hirodes, kardeşinin karısı Hirodiya'yla ilgili olayı ve kendi yapmış olduğu bütün kötülükleri yüzüne vuran Yahya'yı hapse attırarak kötülüklerine bir yenisini ekledi. ” (Luka’ya Göre İncîl: 3:19).
Bu Tevrât'a atıftır;
“Kardeşinin
karısıyla cinsel ilişki kurmayacaksın. Çünkü o kardeşinin namusudur. ” (Tevrât, Levililer: 18:16).
“Kardeşinin
karısıyla evlenen adam rezillik etmiş olur. Kardeşinin namusunu lekelemiştir.
Çocuk sahibi olmayacaklardır. ”
(Tevrât, Levililer: 20:21).
İsa’nında İncîl’de benzer sözleri vardır;
“Ben size şunu söyleyeyim,
karısını fuhuştan başka bir nedenle boşayıp başkasıyla evlenen, zina etmiş
olur. Boşanan kadınla evlenen de zina etmiş olur.”
(Matta’ya Göre İncîl: 19:9).
“İsa onlara, "Karısını boşayıp başkasıyla evlenen, karısına karşı
zina etmiş olur" dedi (11). "Kocasını boşayıp başkasıyla evlenen kadın da zina etmiş olur (12). ” (Markos’a Göre İncîl: 10:11,12).
İsa’nın ad vermese de Hirodes’in
evliliğini eleştirdiğini, Hirodes Antipas’ın neden İsa ile Yahyâ arasında
ilişki kurduğu belki bu şekilde açıklanabilir.
“O günlerde İsa'yla ilgili haberleri
duyan bölge tetrarkı (τετραρχης) Hirodes, adamlarına, "Bu, Vaftizci Yahya'dır" dedi.
"Ölümden dirildi. Olağanüstü güçlerin onda etkin olmasının nedeni budur.” (Matta’ya
Göre İncîl: 14:1).
