Zeytûn

 

Zeytin (زَيْتُون)

Etimoloji:

Ugarit: 𐎇𐎚𐎎 ztm

Fenik:  𐤆‎𐤕‎

Aramca: זֵיתָא‎ zētā

İbranca: זַ֫יִת zay'-yith

Suryanca: ܙܝܬܐ

Habeşçe: ዘይት zäyt

Manden: zētōnā

 

 

 

https://www.researchgate.net/publication/232968352_Prospects_for_improving_biological_control_of_olive_fruit_fly_Bactrocera_oleae_Diptera_Tephritidae_with_introduced_parasitoids_Hymenoptera

 

İncir, Üzüm, Nâr ve Zeytin Qur’an’da:

“فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسَانُ إِلَى طَعَامِهِ (24) أَنَّا صَبَبْنَا الْمَاءَ صَبًّا (25) ثُمَّ شَقَقْنَا الْأَرْضَ شَقًّا (26) فَأَنْبَتْنَا فِيهَا حَبًّا (27) وَعِنَبًا وَقَضْبًا (28) وَزَيْتُونًا وَنَخْلًا (29) وَحَدَائِقَ غُلْبًا (30) وَفَاكِهَةً وَأَبًّا (31)” (80:24-31).

“وَهُوَ الَّذِي أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ كُلِّ شَيْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِرًا نُخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُتَرَاكِبًا وَمِنَ النَّخْلِ مِنْ طَلْعِهَا قِنْوَانٌ دَانِيَةٌ وَجَنَّاتٍ مِنْ أَعْنَابٍ وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُشْتَبِهًا وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ انْظُرُوا إِلَى ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَيَنْعِهِ إِنَّ فِي ذَلِكُمْ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ (6:99)”

“وَهُوَ الَّذِي أَنْشَأَ جَنَّاتٍ مَعْرُوشَاتٍ وَغَيْرَ مَعْرُوشَاتٍ وَالنَّخْلَ وَالزَّرْعَ مُخْتَلِفًا أُكُلُهُ وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُتَشَابِهًا وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ كُلُوا مِنْ ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَآتُوا حَقَّهُ يَوْمَ حَصَادِهِ وَلَا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ (6:141)”

“يُنْبِتُ لَكُمْ بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّيْتُونَ وَالنَّخٖيلَ وَالْاَعْنَابَ وَمِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ اِنَّ فٖى ذٰلِكَ لَاٰيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ” (16:11).

“وَمِنْ ثَمَرَاتِ النَّخٖيلِ وَالْاَعْنَابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَكَرًا وَرِزْقًا حَسَنًا اِنَّ فٖى ذٰلِكَ لَاٰيَةً لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ” (16:67).

“اَوْ تَكُونَ لَكَ جَنَّةٌ مِنْ نَخٖيلٍ وَعِنَبٍ فَتُفَجِّرَ الْاَنْهَارَ خِلَالَهَا تَفْجٖيرًا” (17:91).

 

İncir, Üzüm, Nâr ve Zeytin Qur’an’ın indiği coğrafyada bilinen, yenilen yiyeceklerdir.

Üzüm ve Nâr

 

Üzüm ve Nâr

Üzüm (عنب)

Etimoloji;

Ugarit: 𐎙𐎐𐎁 (ġnb),

Aramca: עֲנָבָא ‎ (ʿănnāḇā) , עִנְּבָא ‎ (‘inneḇā) , עִנְבְּתָא ‎ (ʿinbəṯā)

İbranca: עֵנָב ‎ (‘ēnāḇ) עֲנָבָה  (ʿănāḇā )

Suryanca:  (ܥܷܢܒ݂݁ܳܬܐ ܥܷܢܒ݂݁ܳܬܐ ) ,

Sebe: 𐩲𐩬𐩨 ‎ (‘nb)

Habeş: ሕንባብ  (ḥənbab), ሕባብ  (ḥəbab) “حَبّ” ‎ (hab) “ tohum ”)

Mekke’ye Yakın Tâif bölgesinde yetişir.

“اَلطَّائِفُ”

https://unhabitat.org/sites/default/files/2020/03/taif.pdf

“It stands out from the rest of the Hejaz region as it is a city that plays an active role in the agricultural output of Saudi Arabia and is the center of an agricultural area known for its cultivation of grapes, pomegranate, figs, roses and honey.”

http://www.sciencepub.net/american/am0805/062_9106am0805_590_599.pdf

 

https://www.researchgate.net/publication/267036823_Antioxidant_and_antimutagenic_activities_of_taif_grape_Vitis_vinifera_cultivars

 

“Yazın mutedil havası sebebiyle günümüzde olduğu gibi Mekke eşrafının tarih boyunca sayfiye şehri özelliği kazanmıştır.”

https://islamansiklopedisi.org.tr/taif

 

Tâif ile Mekke arası, Deve ile yaklaşık bir günlük mesafedir.

https://factsanddetails.com/world/cat52/sub331/item1182.html

Etimoloji:

Nar (رُمَّان):

Akadca: 𒄑𒈢𒆳𒊏 (armannu).

Fenik: 𐤓𐤌𐤍‎ (rmn/rimmūn)

Ugarit: 𐎍𐎗𐎎𐎐 (lrmn),

Aramca: רִימֹּונָא‎ / רִמֹּונָא‎‎ (rimmōnā‎)

İbranca: רימון \ רִמּוֹן‎ (rimmṓn)

Suryanca: ܪܘܡܢܐ‎ (rummānā)

Habeş: ሮማን (roman)

Farsça: نار‎ (nâr), انار‎ (anâr)

 

 

https://www.researchgate.net/publication/283514767_Origin_History_and_Domestication_of_Pomegranate

 

 

 

 Daha fazla bilgi için;

https://etheses.whiterose.ac.uk/26708/1/NEOLITHIC%20PERIOD_%20NORTH-WESTERN%20SAUDI%20ARABIA.pdf

https://www.researchgate.net/publication/335836287_ORIGIN_TAXONOMY_AND_SYSTEMATICS_OF_POMEGRANATE

https://www.researchgate.net/publication/344322534_Punica_protopunica_Balf_the_Forgotten_Sister_of_the_Common_Pomegranate_Punica_granatum_L_Features_and_Medicinal_Properties-A_Review

İncir Üzerine

 

İncir Üzerine

Etimoloji

Fenik: 𐤐𐤂 pg

İbranca: פַּגָּה‎ paggâ

Suryanca: ܦܓܐ‎ paggâ

Arabça: فَجّ‎

Hintçe: अंजीर (añjīr)

Sanskrit: अञ्जीर (añjīra)

Aramca: תינה ‎ / ܬܝܢܐ ‎ (tēnā)

Eski Mısır:

İncirin İzi:

                 Ficus Palmata ve Arab Yarımadası

https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:853358-1

https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/112421/mod_resource/content/0/%C4%B0NC%C4%B0R%20DERS%20NOTU-7.%20HAFTA.pdf

Μαχοράβα (tapınak) Mekke’dir [14] Bedir Savaşı nerede oldu?

 

Bedir Savaşı nerede oldu?

 

Dan Gibson Petra’dan Yesrib’e (Medine) hicreti kabul ediyor görünüyor. Habeşistan’a Hicreti de.

“Petra'dan Habeşistan'a yolculuk çoğunlukla tekneyle oldu” diyor.

Habeşistan Hicretinden sonra Yesrib(Medine)’e hicreti de anlatıyor;

“Sonra o ayetleri geri aldı ve zulüm yeniden başladı. Bu yüzden bazı müritlerinden bazıları, daha sonra Medine olarak adlandırılacak olan Yesrib olarak bilinen bölgeye taşınmalarını önerdiler.

Yolculuk Dan Gibson’a göre şöyle;

Yani Petra’dan Medine(Yesrib)’ye hicret olmuştur diyor.

“Hicretten sonra Medine İslam'ın merkezi oldu. Kuran'ın büyük bir kısmı burada nazil oldu ve Muhammed ve takipçileri burada sadece Yahudilere boyun eğdirmekle kalmadılar, aynı zamanda Yemen'e seyahat eden tüccarları yağmalayarak servetlerini inşa etmeye başladılar. İlk başta sadece geçen kervanlara saldırmaya dikkat ettiler, ama sonunda orta Arabistan'ın çoğu onların etkisi altına girene kadar daha da genişlediler.”

Yine devamla;

“Yani Medine, Suudi Arabistan'daki Medine'ye uyuyor. Eski İslami kayıtların Medine'den bahsettiği konusunda hiçbir şüphem yok ve bugün bildiğimiz Medine'nin aynısı.”dır demekte.

https://nabataea.net/cinema/questionsanswers/q-a-2-what-about-medina/

Bedir Savaşı:

Konu Bedir Savaşı olunca Dan Gibson aşağıdaki gibi bir harita paylaşıyor;

“Arkeoloji ve İslam adlı video dizisinde, Bedir Savaşı'nı Ürdün'deki Qasr el-Qestal'a yerleştiriyorum. Ürdün'deki bilinen en eski Müslüman mezarlığıydı. Muhammed ve adamları Medine çevresine baskın düzenlediği sürece, Romalılar hiçbir zaman tepki göstermediler. Ancak bir kez Bizans kontrolündeki bölgelere girdiklerinde çatışma başladı.”

Yazıda Bedir Savaşı ile ilgili detayları beklerken, yazı Qestal’daki Mescid ve mezarlıklara atlıyor.

 

https://nabataea.net/cinema/archeologyislam/archeology-and-islam-10-battle-of-badr/

 

 “Then he retracted those verses, and persecution started again. So some of his followers suggested that they move to the area known as Yathrib, which would later be called Medina.”

Dan Gibson Muhammed Nebî’nin Yesrib’e hicretini kabul ediyor, Hicretin tarihini vermemesi, bedir Savaşının ne zaman olduğunu konusunda suskun kalması dikkate değer.

O bedir savaşının Petra ile Şam (Damascus) arasında Qasr al-Qestal'da olduğunu iddia ediyor.

“Now according to Ibn Ishaq, and Ibn Hisham, the caravan set out from Damascus, bringing supplies, down to the Holy City of Islam, which I believe was Petra. The Muslims hear about it, and they leave Medina, and they head north. They go north of Petra, along the desert road, seeking to meet the caravan and loot it.”

Şam(Damascus)’dan yola çıkan kervandan bahsediyor Dan Gibson, şimdi burada da birden suskunlaşıyor, kervan kime aitti?, Kervanın sahibleri kimlerdir?, Şam’a nereden gittiler ve nereye döneceklerdi? Şamdan gelen kervanın önünü kesenler nereden Qasr al-Qestal yolu üzerine çıktılar? Şam-Petra-Yesrib güzergahı nasıl işledi?

Bu sorulara cevab bulamıyoruz. Bedir savaşıyla ilgili detay beklerken, Emevi dönemi yapılmış, bir Mescid’e ve mezarlara konu geliyor.

Konu neden Bedir Savaşından hemen Qasr el-Qestal’ (القسطل)daki Mescide ve mezarlara geliyor? Neden Mezarlar ve Mihrâb’ın Petra’ya baktığı iddia ediliyor?  Anlaşılır gibi değil.

Qasr el-Qestal’ın konumu;

Qestal Hakkında bilgi;

https://islamicart.museumwnf.org/database_item.php?id=monument;ISL;jo;Mon01;1;en

Qasr el-Qestal’da Mescid ve Qabirlerin bulunduğu yer;

 

Oysa bunun böyle olmadığını söyleyenler var;

“وجدير بالذكر أن المقابر في المقبرة المجاورة موجهة نحو القبلة إلى الاتجاه الجنوبي.[٥]

 

https://mawdoo3.com/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B3%D8%B7%D9%84

http://publication.doa.gov.jo/uploads/publications/100/ADAJ59-Ar%202-7-24.pdf

https://www.almamlakatv.com/photoessay/32

Qastal’daki Mescid’in mihrâbı (giriş alttan).

https://als.advisor.travel/city/El-Qastal-1099665/photos

Mesid’in Planı;

Qabirlerin tamamının yönü ile ilgili de hem fikir olunmamıştır;

 

Mescid ve Qabirlerle ilgili daha geniş bilgi için;

http://publication.doa.gov.jo/uploads/publications/62/ADAJ_1987_31-221-246.pdf

http://publication.doa.gov.jo/uploads/publications/65/ADAJ_2000_44-477-492.pdf

http://publication.doa.gov.jo/uploads/publications/128/ADAJ_1984_28-343-383.pdf

Bedir savaşıyla ilgili bir başlık altında, savaşta ölen sayısı ve qestal mezarlığından başka detay bulamıyoruz. Medine (Yesrib)’den Qestal’a çıkışın mantıklı bir gerekçesi yok, kervan Sahibleri Petra’da mı oturuyor bunu da anlayamadık.

Mezarların dağınık yönlere baktığı, Mekke yönüne bakanlarında olduğu yukarıda anmış olduğumuz çalışmada gösterilmiştir. Bunlar Emevi Mezarlarıdır. Bedir Savaşı ve Emevi Mezarlarıyla ilgili tarihin yönünü kırmadan nasıl bir ilişki kurulabilir?, Bunun takdirini okuyucunun  bırakıyoruz.

Yine çalışmada Umeyye yapılarıyla ilgili şöyle bir detay var, (bunların bir kısmı ehl-i kitâb'ın ibadet haneleri, sonra Mescide döndürülmüş)

Μαχοράβα (tapınak) Mekke’dir [13] Petra'daki Zemzem kuyusu (?!)

 

Petra'daki Zemzem kuyusu (?!)

“זמם” Zem ibranca çalmak, fısıldamak anlamında

“זַמְזַם” Vızıldayan sesler çıkaran kimse anlamında.

Zemzem Kuyusunun Petra’da olduğunu iddia eden Dan Gibson şöylediyor;

“It is fascinating because it is in the writings of Moses, written thousands of years earlier. And Moses writes to us about a people known as the Zamzimians. (Deuteronomy 2:20) These Zamzimians were a tall people, who lived in the land of Seir. Now, it would seem to me that if one was looking for the well of the Zamzimians, the well of Zamzam well, you would need to look in the land of Seir where the Zamummims lived.”

https://nabataea.net/explore/founding_of_islam/zamzam/

Yani Dan Gibson Zamzumlular ile Zemzem arasında bir ilişki kuruyor. Adlar benziyorsa (sesler) bunları Petra’da buluruz, seir/שׂעיר/سَعِيرَ   Ülkesinin “Paran” ile de bağlantısı var deyip. Zemzem ve Mekke'yi Zamzumlular ve Petra’ya dönüştürüyor.

İlk Önce Tevrât’taki metinleri verelim;

 “Ammonlular'a yaklaştığında onlara düşman gözüyle bakma, onları savaşa kışkırtma. Çünkü mülk edinmen için Ammonlular'ın ülkesinden sana hiçbir toprak parçası vermeyeceğim. O ülkeyi mülk olarak Lut soyuna verdim (19). -Bu bölge Refalılar ülkesi diye bilinir. Refalılar önceden orada yaşıyordu. Ammonlular onlara Zamzumlular adını takmıştı (20).  Zamzumlular Anaklılar kadar uzun boylu, güçlü ve kalabalıktılar. Ama RAB onları Ammonlular'ın önünde yok etti. Ammonlular Zamzumlular'ın topraklarını alıp yerlerine yerleştiler (21). ” (Tevrât, Yasanın Tekrarı: 2:19-21). 

“هِيَ أَيْضاً تُحْسَبُ أَرْضَ رَفَائِيِّينَ. سَكَنَ الرَّفَائِيُّونَ فِيهَا قَبْلاً لكِنَّ العَمُّونِيِّينَ يَدْعُونَهُمْ زَمْزُمِيِّينَ.” (ASVD).

Şimdi Ammonlular’ı bulalım;

Şimdi de Zamzumlular’ı görelim;

“הזוזים”: The Zuzims

“On dördüncü yıl Kedorlaomer'le onu destekleyen öbür krallar gelip Aşterot-Karnayim'de Refalılar'ı, Ham'da Zuzlular (הזוזים)'ı, Şave-Kiryatayim'de Emliler'i, çöl kenarındaki El-Paran'a kadar uzanan dağlık Seir bölgesinde Horlular'ı bozguna uğrattılar. ” (Tevrât, Yaradılış: 14:5). 

“وَفِي السَّنَةِ الرَّابِعَةَ عَشَرَةَ اتَى كَدَرْلَعَوْمَرُ وَالْمُلُوكُ الَّذِينَ مَعَهُ وَضَرَبُوا الرَّفَائِيِّينَ فِي عَشْتَارُوثَ قَرْنَايِمَ وَالزُّوزِيِّينَ فِي هَامَ وَالايمِيِّينَ فِي شَوَى قَرْيَتَايِمَ ” (ASVD).

 

“-Daha önce orada Anaklılar kadar uzun boylu, güçlü ve kalabalık olan Emliler yaşıyordu (10). Emliler Anaklılar gibi Refalılar'dan sayılırdı. Ama Moavlılar onlara Emliler adını takmıştı (11). Daha önce Seir'de Horlular yaşardı. Esavoğulları orayı onların elinden aldı. İsrailliler'in RAB'bin mülk edinmek için kendilerine verdiği ülkede yaptıkları gibi, Esavoğulları da Horlular'ı yok edip yerlerine yerleştiler (12).” (Tevrât, Yasanın Tekrarı: 2:10-12).  

 “On dördüncü yıl Kedorlaomer'le onu destekleyen öbür krallar gelip Aşterot-Karnayim'de Refalılar'ı, Ham'da Zuzlular'ı, Şave-Kiryatayim'de Emliler'i, çöl kenarındaki El-Paran'a kadar uzanan dağlık Seir bölgesinde Horlular'ı bozguna uğrattılar. ” (Tevrât, Yaradılış: 14:5).

 

Tevrât açıkça Seir’de Horlıların, Emliler’in yaşadığını söylemesine rağmen Dan Gibson, Zamzumlular’ı ya da Zuzlular’ı “Ham bölgesi” yerine Petra’ya yakın bir yere yerleştiriyor. Zamzumlular ile Zuzluların aynı olduğu verilen bağlamlarda anlaşılabilir, benzer metinler (Yaradılış: 14:5, Yasanın Tekrarı: 2:10-21).

Sonra Zemzem’e benzer bir su kaynağı bulmak gerekiyor, bu da bulunuyor;

“The Nymphium”

 

Zamzumlular ile Zemzem arasında benzerlik kurulabilir, biri kuzeyde (Ham/בהם/ هَامَ) biri güneyde yer alan (Petra) yerleşim yerine Zamzumlular’ı taşımak veya yerleştirmek çok ilginç ve fantastik bir şey olsa gerek..