Adem
kelimesi
Adem kelimesi Akkadça Adamu (𒁁𒈪), Fenikce Adm (𐤀𐤃𐤌), Ugaritçe Adom (𐎀𐎄𐎎), Sebetik (𐩱𐩵𐩣), İbranca Adam (אָדָם), Suryanca Adam (ܐܕܡ),
Arabca ‘Adem (آدَم) şeklinde semitik dillerde kullanılmıştır.
En eski kullanımı Akadcadır, III Ur
dönemine ait bir tablette “𒌆𒀉𒁕𒈬𒌝/tug₂a₂-da-mu-um” şeklinde
ve “kırmızı giysi” anlamında Ugaritik 𐎀𐎄𐎎/ảdm /adamu ise “Kırmızı Toprak”,
“kırmızı hardal” anlamında, 𒀀𒁕𒄠𒈬 (a-da-am-mu /adamu ise “kan”, Aramca
אדם /אידם / ܐܕܡ/ʾəḏem "kan" anlamında kullanılmıştır. Qur’an’da “الدِّمَاءَ” kan kelimesinin geçtiği bir bağlamda “اٰدَمَ”
kelimesi de yer almaktadır. “ء د م” kökünden “آدَم”
karışık renk anlamındadır. Tevrât’ta ise “האדם” ha-Adem
ile “האדמה”
ha-Adamah kelimesi aynı bağlamdadır ve “toprak” anlamındadır.
Edom fenik “𐤀𐤃𐤌” Edām,
akadca “𒌑𒁺𒈪 Udumi, 𒌑𒁺𒈬 Udumu;”, İbranca “אֱדוֹם” ʼÉḏōm,
Antik Mısırca “jdwmj”, Suryanca “ܐܕܘܡ”, Yunanca “Ἰδουμαία” Idoumaía, Latince “Idumæa” veya “Idumea”dır. Edom adına neden olan “kırmızı kumtaşı”nın
yaygın olarak bulunmasıdır.
Kan, Kırmız ve Toprak anlamları sanki “Kırmızı
Renkli” Akdeniz “Toprağı” (Terra- Rossa)’yı çağrıştırmaktadır.
Zemaḫşerî;
“وما آدم إلا اسم أعجمى: وأقرب أمره أن يكون على
فاعل، كآزر، وعازر، وعابر وشالخ. وفالغ”[1]
diyerek kelimenin yabancı olduğunu, Arabca olmadığını belirtmiştir.
Asur Kral Listesi'ne göre, Asur'un
erken döneminde hüküm süren ikinci Asur hükümdarı “𒀀𒁕𒈬 /A-da-mu” adı geçmektedir. M.Ö. 2500
yıllarda yaşadığı tahmin edilmektedir. ‘Adem adının en eski kullanımıdır.
İbranca “בני אדם” “adem oğlu” ve “בן אנוש” İnsan oğlu anlamındadır. Qur’an’da ise “اٰدَمَ”[2] ‘Adem, “ابْنَیْ اٰدَمَ”[3] Adem’in
iki oğlu veya iki Ademoğlu ve “بَنٖى اٰدَمَ”[4] Adem
oğulları şeklinde geçmektedir. “مِنْ
ذُرِّيَّةِ اٰدَمَ”[5] Ademin
yavru/torunundan anlamında yani Ademoğullarına benzer anlamdadır.
[1]
ez-Zemaḫşerî, el-Keşşâf, I, 125. ez-Zemaḫşerî, Ebû'l-Ḳâsım Maḥmûd b. ʿAmr
(ö.538/1144), el-Keşşâf ʿan Ḥaḳâîḳı Ğavâmiḍi't-Tenzîl , I-IV, Dâru'l-Kitâbi'l-ʿArabî,
Beyrût 1407.”
[2]
2:31,33,34,35,37, 3:33,59, 7:11,19, 17:61, 18:50, 19:58, 20:115,116,117,120,121
[3]
5:27
[4]
7:26,27,31,35,172, 17:70, 36:60
[5]
19:58 çoğulu “ذَرَارٖي-ذُرِّيَّات”
